Stability Testing สำคัญอย่างไรต่อการเลือกผลิตภัณฑ์? Insight

ผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพ หมายถึง ผลิตภัณฑ์ที่ได้มาตรฐานด้านคุณภาพความปลอดภัย ตั้งแต่ขั้นตอนการผลิต จนกระทั่งถึงผู้ใช้งาน ซึ่งในบางครั้งแม้ผลิตภัณฑ์ที่มีการผลิตที่ดีแล้วนั้น แต่ถูกเก็บรักษาในสภาวะที่ไม่เหมาะสม หรือผ่านระบบการกระจายสินค้าในสภาวะอากาศต่างๆ อาจส่งผลให้เกิดการเสื่อมสภาพ ทำให้คุณภาพของผลิตภัณฑ์ลดลง ดังนั้นความคงสภาพของผลิตภัณฑ์จึงเป็นปัจจัยหนึ่งที่มีความสำคัญ และถูกกำหนดให้ผู้ผลิตศึกษาความคงสภาพของผลิตภัณฑ์ เพื่อสามารถวางแผนและบริหารการจัดการสินค้าที่ผลิตให้มีคุณภาพจนถึงมือผู้ใช้งาน

การศึกษาความคงสภาพของผลิตภัณฑ์นั้น จำเป็นกับอุตสาหกรรมอาหาร ยา บรรจุภัณฑ์ เครื่องสำอาง ในหลายๆส่วน เช่น

  • การทดลองเพื่อกำหนดอายุผลิตภัณฑ์ที่มีอยู่ (Shelf-Life)
  • การทดลองเพื่อศึกษาผลกระทบของพารามิเตอร์เฉพาะหรือพารามิเตอร์ร่วม เช่น อุณหภูมิในการเก็บรักษา วัสดุของบรรจุภัณฑ์ สารปรุงแต่งหรือสารเสริมในผลิตภัณฑ์ เป็นต้น
  • การทดสอบเพื่อกำหนดอายุของผลิตภัณฑ์ต้นแบบ หรือเพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่

การทดสอบความคงสภาพของผลิตภัณฑ์ (Stability Testing) จะมีแนวทางในการทดสอบได้ 2 วิธี ได้แก่

  1. Long Term Testing คือ การทดสอบโดยการเก็บผลิตภัณฑ์ในสภาวะควบคุมปกติ จากนั้นจึงสุ่มตัวอย่างผลิตภัณฑ์มาตรวจสอบคุณภาพเป็นระยะ จนกระทั่งผลิตภัณฑ์เสื่อมคุณภาพจนไม่เป็นที่ยอมรับ ซึ่งระยะเวลาตั้งแต่เริ่มต้นจนผลิตภัณฑ์เสื่อมคุณภาพ นั่นคืออายุการเก็บรักษาของผลิตภัณฑ์ เพื่อยืนยันคุณภาพตลอดระยะเวลาการใช้งาน
  2. Accelerated Testing คือ การศึกษาผลิตภัณฑ์ในสภาวะที่มีการเร่งให้เกิดปฏิกิริยาสลายตัว หรือการเปลี่ยนแปลงทางเคมี / ทางกายภาพของผลิตภัณฑ์ โดยจะทำการเก็บตัวอย่างที่ต้องการทดสอบในสภาวะที่รุนแรงกว่าสภาวะจริง เช่น อุณภูมิสูงกว่าปกติ ความเข้มแสงมากกว่าปกติ เป็นต้น เพื่อเร่งการเสื่อมคุณภาพของผลิตภัณฑ์ และลดระยะเวลาในการทดสอบให้สั้นลง จากนั้นจึงนำค่าไปแปรผลเป็นอายุการเก็บรักษาผลิตภัณฑ์ที่สภาวะปกติ

ซึ่งโดยปกติแล้วการกำหนดว่าผลิตภัณฑ์นั้นเสื่อมคุณภาพ จะมีการทดสอบทางด้านต่างๆ ดังนี้

  • การทดสอบด้านเคมี : ปริมาณของสารที่สำคัญ ปริมาณของสารปนเปื้อน หรือการสลายตัวของผลิตภัณฑ์
  • การทดสอบทางจุลชีววิทยา : ปริมาณของเชื้อจุลินทรีย์ที่เกิดขึ้นในผลิตภัณฑ์ระหว่างการเก็บรักษา
  • การทดสอบทางกายภาพ : ความเปลี่ยนแปลงทางกายภาพที่ส่งผลต่อการยอมรับของผู้บริโภค

ดังนั้นการใช้เครื่องมือในการทดสอบที่มีคุณภาพ และสามารถรองรับการทดสอบตามมาตรฐานต่างๆได้ จึงเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม ผลิตภัณฑ์ Binder จึงได้พัฒนาเครื่องมือ เพื่อใช้สำหรับการศึกษาความคงสภาพของผลิตภัณฑ์ ซึ่งมีรายละเอียด ดังนี้